του Dr. Gerhard Sattler (κτηνίατρου, διδάκτωρ της Κτηνιατρ. Σχολής του Πανεπιστήμιου Friedrich-Alexander της Νυρεμβέργης)
Πήρες λοιπόν το καινούργιο σου κουτάβι! Να σου ζήσει. Γεμάτος ενθουσιασμό ετοιμάζεσαι να το εγκλιματίσεις στο σπίτι, ενώ τρέχεις να επισκεφτείς το κατάστημα μικρών ζώων της γειτονιάς σου για την αγορά οδηγού, περιλαίμιου, παιχνιδιών και λιχουδιών. Σημαντικό και μοναδικό συναίσθημα, αλλά υπάρχει μια πιο σημαντική επίσκεψη που θα πρέπει να προηγηθεί και να αποτελέσει α’ προτεραιότητα: είναι η πρώτη σας επίσκεψη στον κτηνίατρο. Η συμβουλές που θα λάβεις από τον κτηνίατρό σου είναι ανεκτίμητες και αποτελούν την απαρχή για μια σχέση ανάμεσα σε εσένα, το κουτάβι σου και τον γιατρό του.
Στην πρώτη σας επίσκεψη λοιπόν, ο κτηνίατρος θα πρέπει να κάνει μια γενική εξέταση για να έχει μια σφαιρική εικόνα για την υγεία του κουταβιού. Πέρα όμως από αυτό υπάρχει μια σειρά από πράγματα τα οποία θα πρέπει να λυθούν, οπότε και ο γιατρός θα πρέπει να εξετάσει το κουτάβι και να σ’ ενημερώσει σχετικά.
Παρβοϊός
Ο Παρβοϊός είναι μια είναι μια οξεία, άκρως μολυσματική νόσος των σκύλων που περιγράφηκε για πρώτη φορά στις αρχές του 1970. Ο ιός έχει την τάση να επιτίθεται με ταχύτατο ρυθμό στην αναπαραγωγή των κυττάρων, ειδικά εκείνων που καλύπτουν την γαστρεντερική οδό. Η ασθένεια μεταδίδεται από το στόμα, σε επαφή με μολυσμένα περιττώματα. Ο Παρβοϊός μπορεί να εγκατασταθεί στις τρίχες και στα πόδια του σκύλου, καθώς και σε κλούβες μεταφοράς, παπούτσια, μαξιλάρια και άλλα αντικείμενα. Ο σκύλος ασθενεί όταν γλείψει τα υπολείμματα από οτιδήποτε ήρθε σε επαφή με τα μολυσμένα με τον ιό κόπρανα. Ο ιός μπορεί να επηρεάσει σκυλιά όλων των ηλικιών, με τις περισσότερες περιπτώσεις να εμφανίζονται σε κουτάβια ηλικίας 6 έως 20 εβδομάδων. Κάποιες φυλές, όπως για παράδειγμα τα Ρότβαϊλερ και τα Ντόμπερμαν φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητα στον ιό. Η περίοδος επώασης είναι περίπου 5 ημέρες και η όξυνση της ασθένειας ξεκινά με πτώση στην διάθεση του σκύλου, εμετούς και διάρροιες, ενώ δεν είναι αναγκαίο να εμφανιστεί πυρετός. Η διάρροια περιέχει βλέννα και ενδεχομένως αίμα και ο σκύλος αφυδατώνεται με ταχείς ρυθμούς. Η ασθένεια απαιτεί εντατική κτηνιατρική φροντίδα. Σε πιο ήπιες περιπτώσεις διόρθωνεται η αφυδάτωση με χορήγηση ηλεκτρολυτών, ενώ απαιτείται ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και φαρμάκων για τον έλεγχο του εμετού και της διάρροιας. Επίσης χορηγούνται αντιβιοτικά για την πρόληψη βακτηριακών επιπλοκών. Για την πρόληψη κατά του ιού χορηγείται εμβολιασμός, αλλά θα πρέπει να τηρείται αυστηρή υγιεινή και τακτικός καθαρισμός του χώρου με απολυμαντικό καθώς και περιορισμός της έκθεσης του ανεμβολίαστου κουταβιού σε άλλα σκυλιά.
Kennel Cough
Πρόκειται για μια νόσο του αναπνευστικού συστήματος η οποία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε σκύλους πολύ νεαρής ηλικίας. Χαρακτηρίζεται από βαθύ βήχα και παλινδρόμηση και οι άνθρωποι συχνά αλλά λανθασμένα αναφέρουν ότι το σκυλί τους προσπαθεί να κάνει εμετό ή έχει κάτι κολλημένο στο λαιμό του. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα βακτήρια τα ποία ευθύνονται για την ασθένεια, εγκαθίστανται στο φάρυγγα και ερεθίζουν την εσωτερική του επιφάνεια. Η ασθένεια σπάνια γίνεται σοβαρή, αλλά μπορεί να απαιτεί αγωγή με αντιβιοτικά και αντιβηχικό για την θεραπεία της. Το σκυλί μπορεί να εμβολιαστεί σχετικά, αλλά κι εδώ ο περιορισμός της έκθεσής του σε άλλα σκυλιά είναι η καλύτερη πρόληψη.
Μόρβα
Ο ιός της Μόρβας (ή νόσος του Καρέ) προσβάλλει ιδιαίτερα κουτάβια από τριών έως έξι μήνών. Η νόσος εξαπλώνεται μέσω αερολύματος σταγονιδίων και μέσω της επαφής με μολυσμένα σωματικά υγρά, όπως για παράδειγμα ρινικές και οφθαλμικές εκκρίσεις, κόπρανα, και ούρα. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από κοινόχρηστα μπωλ την τροφής ή νερού. Η περίοδος επώασης είναι από 6 έως 22 ημέρες μετά την έκθεση του σκύλου στον ιό, αν και συχνά εμφανίζεται πυρετός μπορεί να εμφανιστεί σε χρονικό διάστημα 3 εώς 6 ημερων μετά τη μόλυνση. Η Μόρβα προκαλεί συχνά λοίμωξη στους νευρικούς ιστούς και εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος μολύνοντας αναπνευστικό, γαστρεντερικό, ουρογεννητικό, κεντρικό νευρικό σύστημα και οπτικά νεύρα. Τα συμπτώματά της αρχικά μπορεί να μοιάζουν με αυτά της γαστρεντερίτιδας (εμετός, διάρροια, ανορεξία) αλλά περιλαμβάνουν ρινικό έκκριμα, επιπεφυκίτιδα και συμπτώματα αναπνευστικής νόσου. Στη συνέχεια προσβάλλεται το νευρικό σύστημα και εμφανίζονται κλασσικά συμπτώματα εγκεφαλίτιδας, ασταθές βάδισμα, χωλότητα πίσω άκρων, τρέμουλο της κεφαλής και στη συνέχεια τρέμουλο όλου του κορμού και μερική ή ολική/γενική παράλυση. Σε αρχικά στάδια της νόσου ενδείκνυνται οι χορηγήσεις αντιβιοτικών, ορών, ενισχυτικών του οργανισμού και γενικά υποστηρικτική αγωγή, ωστόσο δεν υπάρχει γενικότερη θεραπεία για τη Μόρβα και τα ποσοστά θνησιμότητας είναι συντριπτικά. Σαν προληπτικό μέτρο ο εμβολιασμός έχει εξαιρετικό αποτέλεσμα. Αυτός πρέπει να γίνεται σε υγιή σκυλιά και σε επαναληπτικό σχήμα. Κι εδώ ενδείκνυται, να αποφεύγεται η επαφή με άλλους σκύλους, μέχρι να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα εμβολιασμού.
Παράσιτα
Η παρουσία ενδοπαράσιτων σκουληκιών είναι εξαιρετικά συχνή στα κουτάβια. Είναι τόσο συχνή που εμείς οι κτηνίατροι μένουμε έκπληκτοι όταν εξετάζουμε ένα κουτάβι που δεν έχει παρουσία ενδοπαράσιτων. Το κουτάβι μπορεί να κολλήσει εντερικά παράσιτα από την ύπαιθρο ή από τη μητέρα του κατά την διάρκεια της κύησης. Τα παράσιτα αυτά μπορεί να αντλούν θρεπτικές ουσίες από τον σκύλο, αλλά σπάνια θα εξαντλήσουν το ζώο στο έπακρο. Αν και υπάρχουν μια σειρά από φυσικά προϊόντα αποπαρασίτωσης, είναι πάντα καλύτερο να προμηθευτούμε φαρμακευτικά προϊόντα με την υπόδειξη του κτηνιάτρου μας, χορηγώντας πάντα την απαιτούμενη ποσότητα για το ακριβές βάρος του κουταβιού μας.
Επίσης είναι σημαντικό να ελεγχθεί το κουτάβι μας για πιθανή παρουσία κροτώνων και ψύλλων και να συστηθεί η σχετική αγωγή.
Τα δόντια
Το κουτάβι σου έχει προσωρινά (μωρουδιακά) δόντια, ακριβώς όπως ένα μωρό παιδί. Συνήθως αρχίζουν να πέφτουν κατά τον τέταρτο μήνα της ζωής του για να ολοκληρωθεί η αλλαγή μέχρι τον όγδοο μήνα. Ωστόσο δεν είναι ασυνήθιστο, ειδικά σε μικρόσωμες φυλές, οι προσωρινοί κυνόδοντες να μην πέσουν όταν βγουν οι μόνιμοι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συνωστισμό των δοντιών στο στόμα που οδηγεί σε προβλήματα. Αν το κουτάβι είναι μεγαλύτερο από οκτώ μηνών, υπάρχει κάποιος εύκολος τρόπος για να ελέγξεις αν ο προσωρινός κυνόδοντας έχει πέσει: σηκώνεις το χείλος και αναζητάς τον άνω κυνόδοντα, αριστερά ή δεξιά. Ο κυνόδοντας είναι το πιο μακρύ τριγωνικό δόντι που βρίσκεται μετά τους (μπροστινούς) κοπτήρες. Αν δεις ένα μικρότερο κυρτό δόντι να βρίσκεται ακριβώς δίπλα του, τότε το προσωρινό δόντι δεν έχει πέσει. Ακολουθούμε την ίδια διαδικασία ελέγχοντας τους υπόλοιπους τρεις κυνόδοντες. Γενικά συνιστάται αυτά τα δόντια να εξάγονται υπό αναισθησία, ενδεχομένως μπορούμε κάλλιστα να τα εξάγουμε κατά την διάρκεια μιας επέμβασης στείρωσης.
Διατροφή και εμβολιασμός
Επιπλέον, ο κτηνίατρός σου θα προβεί σε συστάσεις για τη διατροφή του σκύλου, το είδος της τροφής και τους χρόνους ταΐσματος. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να σε ενημερώσει για το πρόγραμμα εμβολιασμού του σκύλου καθώς και για όλους τους κίνδυνους που συνοδεύουν πιθανές ιώσεις πριν την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου των εμβολιασμών. Προσωπικά επιμένω οι νέοι ιδιοκτήτες να μην βγάζουν το κουτάβι τους από το σπίτι, ειδικά σε πάρκα και βόλτες μέχρι να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός.
Τι να ρωτήστε τον κτηνίατρό σας
Μερικά πράγματα που πρέπει να ρωτήσεις κατά την επίσκεψή σου στον κτηνίατρο είναι τα παρακάτω:
1. Ποιο είναι το καλύτερο είδος τροφής για τη φυλή και την ηλικία του σκύλου;
2. Κάθε πότε θα πρέπει να προβαίνω σε προληπτικές εξετάσεις;
3. Πότε θα πρέπει να σας ξαναεπισκεφτώ;
4. Τι μου προτείνετε για την εκπαίδευσή του σκύλου μου;
5. Ποια είναι η καλύτερη ηλικία για να προβούμε σε ενδεχόμενη στείρωση;
6. Ποια είναι η γνώμη σας σχετικά με τον εμβολιασμό σε ετήσια βάση και είναι απαραίτητος;
Και βεβαίως, δεν πρέπει να φοβόμαστε ποτέ να ρωτήσουμε τον κτηνίατρο για την εμπειρία του πάνω στα κατοικίδια και στοιχεία για τις σπουδές του. Η πληροφορία φέρνει εμπιστοσύνη και σχέση μεταξύ εσένα και του κτηνιάτρου χτίζεται και πρέπει πάντα να βασίζεται στην πρώτα απ’ όλα στην εμπιστοσύνη.